Dit Nationale Hervormingsprogramma bevat de structurele maatregelen die de federale regering en de regeringen van de gewesten en gemeenschappen genomen hebben in de laatste 12 maanden.
Die tot tweeledig doel hebben:
- een antwoord te bieden op de landenspecifieke aanbevelingen van de Europese Raad aan België in 2014, met name een grondige hervorming van de fiscaliteit en de arbeidsmarkt, het opvangen van de kosten van de vergrijzing, het vergroten van het concurrentievermogen en het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen. De aanbeveling m.b.t. de begroting en de overheidsschuld wordt behandeld in het Stabiliteitsprogramma 2015.
- het bereiken van de doelstellingen geformuleerd in de Europa 2020- strategie op het vlak van werk, O&O en innovatie, onderwijs en vorming, energie en klimaat, en sociale inclusie te verzekeren.
Het is de overtuiging van de regeringen dat ze met de genomen en de geplande maatregelen uit dit NHP een antwoord bieden op de landenspecifieke aanbevelingen die België ontving van de Raad van juli 2014. Zoals blijkt uit dit programma, verloopt de concretisering van de Europese verbintenissen van België ook via een sterke betrokkenheid van de verschillende entiteiten in de Europese processen en projecten die ontwikkeld werden in het kader van de initiatieven van de Europa 2020-Strategie.
In het landenrapport nodigt de Europese Commissie België ook uit om een ambitieus beleid te voeren om de door de Europese Commissie geobserveerde macro-economische onevenwichten weg te werken. De regeringen zijn ervan overtuigd dat dit programma hieraan tegemoetkomt. Het programma is tot stand gekomen dankzij een intensieve samenwerking tussen de Federale Regering en de regeringen van de gewesten en gemeenschappen. Ook de sociale partners en het middenveld werden verscheidene malen betrokken bij de opmaak en de voortgang van het programma. België staat bekend om zijn sociale dialoog, die zorgt voor een constructieve relatie tussen de werkgevers- en de werknemersorganisaties. Die constante dialoog en wederzijdse samenwerking met de verschillende sectoren van onze economie vormen een prioriteit voor de verschillende regeringen.
In de afgelopen jaren hebben de regeringen akkoorden gesloten over institutionele hervormingen in ons land die een beslag kregen in de zesde staatshervorming, die vanaf 1 juli 2014 in werking trad. In de hierna volgende hoofdstukken zullen aspecten hiervan, voor zover ze verband houden met structurele hervormingen, aan bod komen. Met de staatshervorming werden de bevoegdheden van de gemeenschappen en gewesten immers uitgebreid, waardoor het belang van een goede samenwerking tussen de Federale Regering en de gemeenschappen en gewesten nog verder toegenomen is. Er zal dan ook ingezet worden op deze samenwerking, met eerbiediging voor ieders bevoegdheden en met het oog op het verhogen van de efficiëntie in het land. Zowel (inter)federaal als op het niveau van de gemeenschappen en gewesten werden voorbereidingen getroffen om de bevoegdheidsoverdracht zo goed mogelijk te laten verlopen.
Door dit vernieuwde institutionele kader is de bijdrage van de deelstaten tot de instigatie van structurele hervormingen, die een antwoord bieden op de landenspecifieke aanbevelingen en ons land in staat stellen om de Europa 2020-doelstellingen te halen, nog belangrijker geworden. De hervormingsprogramma’s van gemeenschappen en gewesten die als bijlagen 1,2 en 3 bij dit document werden gevoegd, vormen dan ook een essentieel onderdeel van het Nationale Hervormingsprogramma. Zij geven een uitvoerigere toelichting bij de maatregelen van de gemeenschappen en de gewesten ter uitvoering van de landenspecifieke aanbevelingen. In deze programma’s wordt ook de voortgang inzake de regionale Europa 2020-doelstellingen in beeld gebracht en de maatregelen die deze ondersteunen. De totstandkoming van de programma’s van de gemeenschappen en gewesten creëert bovendien een grotere betrokkenheid bij en draagvlak voor het Europese semester bij de stakeholders op het niveau van de deelstaten.
In de voorbije 12 maanden vonden parlementsverkiezingen plaats voor de federale, gewest- en gemeenschapsparlementen. Regeerakkoorden van de federale overheid en van de deelstaten werden afgesloten voor de komende vijf jaar. Het NHP 2015 sluit uiteraard nauw aan bij deze regeerakkoorden. Daarbij bevestigden de regeringen hun sterke engagement om de Europa 2020 doelstellingen te bereiken.
De structurele maatregelen opgenomen in dit NHP zijn gericht op de houdbaarheid van ons samenlevingsmodel op middellange en lange termijn. De maatregelen zijn complementair aan de begrotingsmaatregelen die in het stabiliteitsprogramma worden gedetailleerd. Voor de regeringen maken de structurele en begrotingsmaatregelen uiteraard deel uit van een geheel. Uit het geheel van maatregelen komen volgende prioriteiten naar voren.
De tax shift is een eerste prioriteit. Het is de overtuiging dat een lagere belasting op arbeid een noodzaak vormt voor een verhoging van onze werkzaamheidsgraad. Een verschuiving naar een meer groeibevorderende fiscaliteit is aan de gang en zal verdergezet worden.
Een tweede speerpunt, eveneens erop gericht om de werkzaamheidsgraad op te krikken en de groei te ondersteunen, is de verbetering van de kosten- en niet-kostencompetitiviteit, het laatste onder meer door het ondersteunen van vorming en innovatie. De aanpassingen aan het loonvormingssysteem maken hier een integraal deel van uit.
Ten derde vormt activering, in het bijzonder een verhoogde participatie van oudere werknemers en maatregelen die de tewerkstelling van jongeren bevorderen, om zo een antwoord te bieden op demografische uitdagingen en de strijd tegen de jeugdwerkloosheid, eveneens een rode draad in het regeringsbeleid. Ook dit is in overeenstemming met de landenspecifieke aanbevelingen.
